1 ) Gelişme geriliği hakkında
Gelişme geriliği görülen anne karnındaki bebeklerde, oksijensizlik sebebi ile hareket kısıtlılığı ortaya çıkar. Bebekte kan akımı az olduğundan dolayı, var olan kan, hayati önemi olan kalp ve beyin gibi organlara transfer edilir. Bu durumda, bebek anne karnında daha az hareket etmeye başlar. Bu sebepten dolayı gelişme geriliği bakımından izlenmeye alınan bebeklerin hareketleri, özellikle izlenmektedir. Bu bebeklerde hem anne karnında, hem de doğum esnasında daha kolay oksijensizlik görülebilir. Bu sebepten dolayı bebekler, annenin karnında izlenebildiği gibi doğumda ve doğum tamamlanmasının ardından da, yeterince gelişmesini tamamlayana kadar takip edilmelidir. Gelişmesini tamamlayana kadar bebeğin bütün organları ve vücut yapısı kontrol altında olmalıdır.
2 ) Bebeklerde olan gelişme gerilikleri kaç türlü olur?
2.1 Simetrik gelişme geriliği: Ultrasonda incelenen bebeğin baş, karın ve bacak boyunun ölçümleri bebeğin olması gereken haftasına göre daha geride kalmıştır. Bu şekilde gelişme geriliğine daha nadir rastlanılmaktadır. Görülen bu gelişme gerilikleri, hamileliğin erken döneminde daha çok belirti göstermektedir. Bunlar daha önemli problemlere sebebiyet verirler. Meydana gelen bu gelişme geriliklerinin nedenleri arasında kromozom anomalileri, hamilelik döneminde geçirilen enfeksiyon hastalıkları, anatomik problemler, annede olan beslenme problemleri ve sigara kullanma alışkanlığı etkili olur.
2. 2 Asimetrik gelişme geriliği: Bu tür gelişme geriliği, simetrik olana göre daha geç dönemde meydana gelir. Çok fazla görülen gelişme geriliği çeşididir. Bebeğin karın çevresinin ölçümüm, bacak ve baş çevresine göre daha küçük kaldığından dolayı, asimetrik gelişme geriliği söz konusu olur. Bu tür gelişme geriliğinin nedeni, anne adayından bebeğe ulaşan kan akımının azalmasıdır. Şeker hastalığı ve yüksek tansiyon gibi problemlerde, genellikle bu tarz gelişme geriliği görülmektedir.
3 ) Bebekte gelişme geriliği olduğu doğumda nasıl belirlenir?
Bebeğin doğum zamanında 2500 gr altında doğmuş olması durumunda, gelişme geriliği olduğu ifade edilir. Ancak bu kesin bir tanı değildir. Genetik olarak bebekler minyon yapıda doğmuş olabilir. Bu durumda bebeğin yapılan incelemesinin ardından kesin tespit yapılır.
4 ) Bebekte gelişme geriliği olmasının sebepleri nelerdir?
Bebeklerde gelişme geriliği ile karşılaşılmasının % 75 civarında yapısal gelişme gerilikleri olduğu ifade edilmektedir. Bu yüzdeliğin dışında kalanlar, bebeğe giden kan akımının azalmasından ve simetrik gelişme geriliğine neden olan faktörlerden kaynaklanır. Gelişme gerilikleri anneden, bebekten ve plasentadan kaynaklanabilmektedir.
5 ) Anneye bağlı etkenler
Anne adayının sigara içme alışkanlığı: Hamilelik döneminde, anne adayının sigara içme miktarının çoğalması, bebeğin normal kilonun altında doğma ihtimalini arttırır.
Anne adayının düzgün beslenmemesi: Bebeğin büyümesinin ilerlemesi, anne adayının yediği besinler ile yakından ilgilidir. Yeterli miktarda düzgün beslenmeyen hamile anne adaylarının bebekleri, daha az kilolu olarak dünyaya gelmektedir. Anne adayının hamilelik dönemi içerisinde günlük 1500 Kcal altında bir beslenme düzeni gerçekleştirmesi, yeterli olmayan bir beslenmenin olduğunu gösterir.
Fazla oranda ruhsal ve bedensel aktivitede bulunmak: Anne adayının fiziksel imkanları ağır olan işlerde çalışması durumunda, ruhsal bakımdan stresli bir mekanda bulunması halinde de, bebeğin düşük kilolu doğması ihtimalini yükseltir.
Anne adayında hamilelik döneminde oluşan ve hamilelik öncesinde var olan çeşitli hastalıklar: Bebeğin düşük kilolu doğmasında etkili olacak olan hamilelik zehirlenmesi, romatizmal hastalıklar ve yüksek tansiyon gibi problemler ciddiye alınmalıdır. Bunlar bebekte gelişme geriliğinin sebepleri arasındadır.
Anne adayının yapısal olarak küçük olması ve yetersiz kilo alması: Hamilelik dönemi öncesi, anne adayının 45 kg altında olması durumunda, bebeğin küçük olarak dünyaya gelme ihtimali artmaktadır. Hamilelik dönemi boyunca da annenin yeterli oranda kilo almaması veya 7. aydan itibaren az kilo alması, gelişme geriliğinin meydana gelme ihtimalini yükseltir.
6 ) Bebeğe ait olan nedenler
Bebeğin anne karnında yakalandığı enfeksiyonlar, gelişme geriliğine neden olmaktadır. Bu dönem içerisinde geçirilen kızamıkçık hastalığı en çok karşılaşılan viral enfeksiyonlar arasındadır. Bu durum gelişme geriliğine sebep olur.
Kromozom hastalıkları ve kalp hastalıkları da gelişme geriliği yaparlar.
Alkol, sigara ve bazı kimyasalların kullanılması da gelişme geriliğine neden olur.
7 ) Plasentaya ait olan sebepler
Plasenta, yani halk arasında ki ifadesi ile bebeğin eşi, anneden gelen besinlerin bebeğe transfer edilmesini sağlar. Ayrıca anneden kan akımının geçişini düzenler. Bu yapıda en ufak bile bir problemin meydana gelmesi durumunda, bebekte çok fazla gelişme geriliği ortaya çıkabilir.
8 ) Bebekte gelişme geriliği tanısı nasıl konur?
Bebekte meydana gelen gelişme geriliğine net bir şekilde tanı konulabilmesi için, ilk olarak bebeğin hangi haftalık dönem içerisinde olduğu bilinmelidir. Bu sebepten dolayı hamileliğin ilk 2 ayında gerçekleşen ultrason muayenelerinin önemi büyüktür. Anne adayından alınacak detaylı hikaye, teşhisi koyma açısından yararlı olur. Anne adayının daha önceden yaşadığı hamileliğinde tekrar eden gelişme geriliği öyküsünün bulunması, anne adayında aktif bir şekilde bulunan hastalıklar değerlendirilir. Gelişme geriliği bakımından tehlike kabul edilen her konu incelemeye alınır. Bebeğin var olduğu hamilelik haftasına göre ölçümlerinde geri kalması durumunda, gelişme geriliği teşhisi konulabilir. Ultrason muayenesi esnasında alınan ölçümlerde simetrik veya asimetrik gelişme geriliğinin saptanması yapılır. Daha sonra bebeğin organları ve vücut yapısı detaylı bir ultrason araştırmasına alınır. Aynı zamanda renkli doppler uygulaması da yapılır. Yapılan değerlendirmeler neticesinde uygun görülen tedaviler belirlenir.
Comments