Polikistik over sendromu, kadınlarda ciddi sağlık sorunlarının oluşmasına neden olan bir hastalıktır. Özellikle, adet düzensizliği, kalp damar ile alakalı hastalıklar, hormon seviyesi ve üreme sisteminde olumsuzluklara neden olmaktadır. Genel olarak, androjenlerin artması ve adet bozuklukları ile alakalı belirtiler ile ortaya çıkar. Muayenede ultrasonografi yardımı ile oluşan çok sayıda küçük yumurtaların varlığı tespit edilebilir. Bu inci tanesi görünümlü yumurtalarla dolu yumurtalığa özel olarak “polikistik over” ismi verilmiştir. Doğurganlık döneminde olan 100 kadından 10’ unda polikistik over sendromu saptanmaktadır. Kısırlığa yol açan en önemli problemlerden biridir.

Çocuk sahibi olmak isteyen kadınlarda polikistik over sendromu mevcut ise, gebelikten önce mutlaka bu problemin çözümlenmesi gerekir. Problem giderildikten sonra kadın hala kendiliğinden gebe kalamıyor ise yardımcı üreme tedavilerine ( tüp bebek gibi) başvurmalıdır. Polikistik over sendromu nedeni ile tedavi gören kadınlar tüp bebek tedavisi ile çocuk sahibi olabilmektedir.

Polikistik over nedenleri

Polikistik over sendromunun neden dolayı ortaya çıktığı tam olarak bilinmemektedir. Ancak genetik ve metabolizma ile alakalı sorunların hastalığın ortaya çıkmasında önemli rol aldığı düşünülmektedir. Hastaların Polikistik over sendromlu anne veya kız kardeş varlığı söz konusu ise, hastalığın nedeni genetik olabilir. İnsülin hormonunda oluşan bir düzensizlik de polikistik over sendromuna neden olmaktadır. Vücutta insülin hormonu direncine bağlı olarak yüksek oranda insülin polikistik over sendrom hastalarında kilo artışı, sivilceleşme, tüylenme ve yumurtalık problemlerine neden olmaktadır.

Polikistik over sendromunun başlıca belirtileri

• Hiç adet görmeme ya da adet düzensizliği
• Yumurtlama fonksiyonunda bozukluk nedeni ile kısırlık
• Vücutta kıllanma
• Yumurtalıklarda oluşan kistler
• Cilt yağlanması ve sivilce
• Kepeklenme
• Tip 2 diyabet
• Karın ağrısı
• Erkek tipi kellik
• Hipertansiyon ve yüksek kolesterol
• Uyurken horlama ve nefes alamama

Düzenli adet gören kadınlarda her ay yaklaşık 15 tane yumurta gelişmeye başlar ve içlerinden birinde tamamen olgunlaşma olur. Olgunlaşan yumurta, yumurtalıklardan tüplere geçerek sperm ile birleşir ve döllenme oluşur. Ancak polikistik over sendromlu kadınlarda yumurtaların gelişim sürecinde problemler oluşur ve yumurtalar gelişim sürecini sağlıklı tamamlayamaz. Tamamen gelişemeyen yumurtalar, yumurtalık kistlerinin oluşmasına yol açar ve yumurtlama gerçekleşemez. Bu durumda gebe kalınması da imkânsız bir hal alır.

Polikistik over sendromunda tanı

Hastanın şikâyetleri ve muayenesi ile beraber hormonlar ile alakalı testler yapılır. Ayrıca ultrasonografi yardımı ile oluşmuş olan kistlerin varlığı tespit edilir.

Polikistik over sendromunun tedavisi

Polikistik over sendromunun tedavisi hem hastanın şikâyetlerini azaltmak hem de başka hastalıklara neden olmasını engellemek amacı ile yapılır.

Kısırlık tedavisi: Yumurtalıklar yumurtlama uyarıcı hormon ilaçları ile uyarılır ve çok ciddi sorunlarda tüp bebek tedavisi uygulanır.

Cerrahi tedavi: Laparoskopik cerrahi ile yumurtalıklara elektrik akımı veren özel bir iğne yardımı ile delikler açılarak yumurtlama kolaylaştılır. Bu işleme “Laparoskopik Drilling” denir.

Aşırı tüylenme: İlaç tedavisi ile tüylenme engellenebilmektedir.

Doğum kontrol hapları: hamile kalmak istemeyen kişilerde adet düzenini sağlamak amacı ile kullanılmaktadır.