top of page

Gebelikte Baş Dönmesi ve Bayılma


Gebelik döneminde değişen hormonsal denge dolayısıyla kadının vücudu, normalden farklı bir süreç yaşamaktadır. Öyle ki önceden etkilenmediği olaylardan, durumlardan çok daha kolay etkilenen, fiziksel ve psikolojik etkilere karşı çok daha hassas olan kadın, bu dönemde pek çok rahatsızlık yaşayabilmektedir. Özellikle de gebeliğin ilk üç aylık döneminde mide bulantısı, kusma, göz kararması, baş dönmesi, bayılma gibi şikayetler sıklıkla görülmektedir. Bayılma sorunu daha nadir yaşansa da baş dönmesi ve göz kararması neredeyse tüm hamilelerde en az bir kez yaşanmaktadır. Hamilelik döneminde rahim normalden çok daha fazla büyüdüğü için vücuttaki kanın büyük bir miktarı rahme gider. Bu sebeple beyin de dahil olmak üzere diğer organlara zaman zaman ihtiyaç olduğu kadar kan akışı sağlanamaz. Bu durumda beyin ve diğer organlar ani olarak kan ihtiyacını karşılayamadığından baş dönmesi ve bayılma gibi rahatsızlıklar yaşanabilir. Bununla birlikte rahim büyüdükçe anne adayının kan damarları üzerine uyguladığı basınç da artar ve bu da baş dönmesi, göz kararması ve bayılma şikayetlerine yol açabilir. Gebelik döneminde doktorların anne adaylarına ani hareketlerden kaçınmaları, otururken ya da yatarken bir anda ayağa kalkmamaları yönündeki tavsiyeleri işte tam da bu bağlamda önem taşımaktadır. Örneğin yatarken bir anda ayağa kalkan kadının kan basıncı hızla düşer ve anlık olarak beyne kan gidemez ya da gerektiğinden daha az gider. Bu sebeple gebelik döneminde kadınların her zamankinden daha sakin ve yavaş hareket etmeleri tavsiye edilir.


Kan şekerinin düşmesi de gebelikte baş dönmesi ve bayılmaya sebep olabilir 

Gebelik döneminde beslenme önerileri sunan doktorların en çok altını çizdikleri durum azar azar, küçük porsiyonlarda ve sık aralıklarla beslenmenin önemidir. Bu sayede hem anne adayı gereğinden fazla kilo almamış olur, hem bebek uzun süre aç kalmamış olur, hem de metabolizmada dengesizlik meydana gelmediği için kadının kan şekeri düşmemiş olur. Zira kan şekerinin düşmesi baş dönmesi ve baygınlık hissi ile kendisini gösterir. Bununla birlikte vücudu ayakta ve zinde tutan en önemli kaynak olan suyun tüketimini de normal döneme oranla artırmak önerilir. Uzun süre susuz kalan vücut yorgunluk, bitkinlik, baygınlık hissine sebep olmaktadır. Özellikle de şeker hastalığı olan hamilelerin kesinlikle sık sık az az beslenmeye ve su tüketimini artırmaya özen göstermesi hayati önem taşımaktadır.


Gebelikte baş dönmesi ve bayılma şikayetlerini önlemek için yapılması gerekenler

Hamile olan kadınların tüm yeme, içme, gezme, çalışma ve yaşam koşullarında gebeliğe uygun değişiklikler yapması önem arz etmektedir. Bu bağlamda gebelik öncesindeki kadar yoğun çalışmamak, küçük molalar vermek, öğünler arasında mutlaka atıştırmak ve aç kalmamaya özen göstermek, sıkıntı, stresten uzak durmak en genel gebelik dönemi tavsiyeleridir. Gebelik şikayetlerini azaltmak için kansızlık sorunu olanların ekstra takviye ilaçlar kullanması, özellikle gebeliğin 3 ayı geçtikten sonra sırtüstü yatmayı bırakması, aşırı susuz ve aç kalmaktan kaçınması, çok soğuk ve çok sıcak ortamlardan uzak durması, aşırı yorucu fiziksel aktivitelerden kaçınması gerekmektedir. Tüm bu sayılanlar anne adayının rutin gebelik şikayetleri olan göz kararması, baş dönmesi ve daha seyrek karşılaşılan bayılma sorunlarından kurtulmasına yardımcı olacaktır. Zira kadın baş dönmesi, göz kararması, halsizlik, sersemlik, bayılma hissi yaşıyorsa bunun en temel sebebi beyne giden kan akımının azalmasıdır. Böyle bir durumda hemen uygun bir yere uzanmak, bacakların altına yumuşak bir yastık koymak ve bir süre o şekilde dinlenerek, kan akışını normale döndürmek gerekir. Bu esnada başın düz bir zeminde, bacakların biraz yüksekte ve kadının sol yanına dönük yatmış olması gerekir. Bu sayede rahmin kan damarlarına uyguladığı basınç azalır, beyne ve diğer organlara kan akışı normale döner. Baş dönmesi ve baygınlık hissi anında başın altına yastık koymak, sırtüstü ve sağ yana dönük olarak yatmak rahmin uyguladığı basıncı artıracağından kesinlikle tavsiye edilmemektedir.


Gebelikte baş dönmesi ve baygınlık hissinin çok sık yaşanıyor olması başka rahatsızlıkların belirtisi olabilir

Her kadın gebelik döneminde ara sıra baş dönmesi, göz kararması ve baygınlık hissi yaşamaktadır. Ancak bu şikayetler kısa sürelidir ve uzanıp dinlenince kendiliğinden geçmektedir. Eğer her gün, iki günde bir gibi çok sık aralıklarla bu rahatsızlıklar yaşanıyorsa, başka hastalıkların belirtisi olabileceğinden kesinlikle doktora başvurulmalı ve gerekli tetkikler yapılmalıdır. Ayrıca baygınlık hissi ve tam olarak bayılma durumu farklı sorunların işaretidir. Baygınlık hissi kısa süreli ve geçici iken, bayılma durumu tamamen bilinç kaybıdır. Bilinç kaybının yaşandığı bayılma durumunda mutlaka acilen doktora başvurulmalıdır. Zira bu sorun beyin temelli rahatsızlıkların (nörolojik) ya da iç kulak hastalığının işareti olabilmektedir.

bottom of page