top of page

Bebeğin Akciğer Gelişimi İçin Steroid İlaç Kullanılması


Anne karnında ki bebeğin akciğer gelişimi nasıl sağlanır?

Birçok sebep ile alakalı olarak bebeklerin normalden daha erken bir dönemde dünyaya gelme olasılığı bulunabiliyor. Normal olarak hamilelik süreci 40 hafta olarak kabul edilir. Ancak bazı etkenler ile alakalı olarak dünyaya erken gelmek zorunda kalan bebekler, bazı sağlık sorunlarını da beraberinde getirebilir.


Özellikle de bebeğin akciğer gelişiminin tam anlamı ile tamamlanabilmesi için, bebeğin 40 hafta boyunca anne karnında kalması ve akciğer gelişimini sonuna kadar sağlamış olması gerekiyor. Bazı bebeklerde hamileliğin ilerleyiş durumu ile alakalı olarak, akciğer gelişiminin tamamen sağlanmadığı saptanır ise, o zaman hamilelik döneminin 34. haftasından sonra ilaç tedavisi ile bebeğin akciğer gelişiminin daha hızlı bir şekilde tamamlanması sağlanabilir.


Bu işlemin yapılabilmesi için, hamilelik döneminin yaklaşık olarak 34. haftasından itibaren anneden sıvı alınması gerekir. Alınan sıvı incelendikten sonra bebeğin akciğer gelişimi yetersiz olarak karşımıza çıkarsa, o zaman bazı annelere doktor tarafından tavsiye edildiği gibi steroid verilerek akciğer gelişiminin hızlanması sağlanır. Bazı annelerde ise amniyosentez uygulaması gerçekleştirilir. Steroid verilen anne adaylarının bebeklerinde ki akciğer gelişiminin daha hızlı olduğu tespit edilmiştir.


Daha çok, erken doğum riski olan anne adaylarına bu işlemin uygulanabilmesi için, gerekli olan bir takım testler yapılır. Testlerin sonuçlarına bakılarak, tanıyı sadece uzman bir doktor koyar. Bebeklerin anne karnında ki akciğer gelişimi ise, az önce de ifade ettiğimiz gibi 34. haftadan itibaren gerçekleştirilebilir


Bebeklerin akciğer gelişimi tedavisi nasıl yapılır? Tedavi ne zaman gerçekleştirilir?

Bebek 34. hafta içerisinde gerçekleştirilmiş olan test sonucunda akciğer gelişimini tamamen sağlayamamış ise, buna uygun bir uzman doktor ile görüşülerek gerekli tedavi aşamalarının başlatılması gerekir.


Genel olarak akciğer gelişimini tamamen sağlayamamış olan bebekler, sezaryen doğum ile dünyaya getirilir. Bu durumlarda bebeğin doğumunun sağlanabilmesi için, hamilelik döneminin 39. Haftasına kadar beklenmesi gerekir.


Akciğerlerin gelişmesi için gerekli olan amniyosentez tedavi yöntemleri uygulanarak bebeğin 39. haftaya kadar akciğerlerinin gelişmesi sağlanır ve daha sonrasında 38. ve 39. haftalarda bebeğin doğumunun başlatılması gerçekleştirilir. Bu süreden daha erken doğan bebeklerin, akciğerlerinin tamamen gelişim göstermediği de tespit edilmiştir.


Erken doğum olması halinde atenatal kortikostreroid ilaç kullanımı nasıl yapılır?

Erken doğum durumu söz konusu ise veya erken doğum tehdidinin hamilelik döneminin 20 haftası ile 37 haftası arasında olacağı düşünüldüğü zaman, bu durumu ifade etmek için kullanılır.  Hamilelik döneminin bu haftalarında, bebeğin bazı organları ve fonksiyonları tam olarak gelişimini tamamlamamıştır. Bu sebepten dolayı, herhangi bir doğum yapma ihtimali olması halinde, bazı tedbirlerin alınması gerekir. Tedbirlerin zamanında alınmaması halinde ise, bebek doğduğunda solunum sıkıntısı, yoğun bakım ihtiyacı, enfeksiyon gibi bazı tehlikeler ile karşı karşıya kalabilir. Erken doğan bebeklerin doğumdan sonra solunum sıkıntısını önleyebilmek amacı ile için antenatal kortikosteroid (halk arasındaki yaygın bilinen ismi: bebeğin akciğerlerini geliştirmek için iğne yapılması) uygulaması yapılmalıdır.


Kortikosteroid ilaçlar nelerdir?

Bu ilaçlar temelde 2 grup içerisinde incelenir. Bunlar: Betametazon ve Deksametazondur. Bugün için en sık tercih edilen çeşidi, Betamatazondur.  Bu ilaçlar anne adayının karnında gelişim göstermekte olan bebeğin, akciğer gelişimini daha da hızlı bir şekilde tamamlamasını sağlar. Bu sayede herhangi bir bir erken doğum tehlikesinin ardından, bebeğin solunum problemleri ile karşılaşması da önlenmiş olur. Bu sayede de, nekrotizas enterokolit, periventriküler lökomalazi, intraventriküler kanama gibi farklı tehlikelerin ortaya çıkma olasılığını en aza indirmeyi hedefler.


Betametazonun daha sık tercih edilmesinin sebebi ise, Deksametazon’un bebeğin nörolojik ve davranışsal çeşitli fonksiyonları ile alakalı olumsuz etkilerinin olduğu bilinmesidir.


Kortikosteroid ilaçların nasıl kullanılması gerekir?

Bu ilaçlar direkt olarak bebeğe uygulanmaz. Anne adayına uygulanır. Anne adayına uygulanan ilaç da, plasenta aracılığı ile bebeğe transfer edilerek etkisini sağlar.


Betametazon’un bugün için en çok kullanılan şekli, hamilelik döneminin 24 haftası ile 34 haftaları arasında erken doğum tehlikesi bulunan anne adaylarında, 24 saat ara ile 2 defa 12 mg olmak üzere, toplamda 24 mg intramuskuler yöntem ile kullanılması gerekir.


Bu yöntemde kalçaya kas içine iğne yapılır. İkiz veya çoğul hamilelik olması halinde de, anne adayına aynı doz uygulanır.


Kortikosteroid ilaç tedavisinin sağlamış olduğu avantajlar nelerdir?

Doğumun gerçekleştikten sonra, bebekte solunum sorunlarının meydana gelme olasılığı ciddi anlamda düşerYeni doğan bebeğin oksijen ihtiyacı ve solunum desteği yapılma zorunluluğu azalır. Kortokosteroid ilaçlar, akciğer işlevi bakımından oldukça mühim bir madde olan sürfaktan’ı arttırır. Bu sayede akciğer kapasitesini arttırır ve kompliyansını arttırır. Beyin içerisinde bulunan ventriküler boşluklara kanama olma riskini düşürür.Bağırsaklarda kanlanmanın bozulma sorunu için riski düşürür. Yeni doğan bebeklerin ölümlerinde azalma sağlar.


Doğumun nasıl yapılması gerekir?

Bu gibi bebeğin akciğer gelişiminin yetersiz olduğu durumlarda ortaya çıkabilecek erken doğumların hepsinin sezaryen doğum yöntemi ile dünyaya getirilmesine gerek yoktur. Burada asıl önemli olan nokta, bebeğin ve annenin sağlık durumu göz önüne alınarak, doktorun seçeceği en güvenli doğum yönteminin uygulanmasıdır.


Bazı durumlarda akciğer gelişimi tam anlamıyla tamamlanmamış olan anne adaylarının erken doğumları normal doğum yöntemi ile de sağlanabiliyor. Anne adaylarının daha kolay ve ağrısız olduğu için sezaryen doğumu istemesi durumu, aslında risk teşkil etmesi bakımından daha tehlikelidir. İlk olarak seçilmesi gereken doğum yönteminin, normal doğum olduğunu akıllardan çıkarmamak gerekir.

bottom of page