Azospermi Nedir, Belirtileri Nedir, Nasıl Tedavi Edilir?

Azospermi, alınan meni örneğinde hiçbir sperm hücresinin bulunmamasıdır. Azospermi sorunu iki başlıkta incelenmektedir; Tıkanıklığa bağlı olan ve tıkanıklığa bağlı azospermi.

1. Tıkanıklığa bağlı azospermi:

Bu sorun, doğuştan sperm kanallarının tıkalı olması, doğuştan eksiklikler, kanalların bir kısmında meydana gelen enfeksiyon ya da cerrahi işlemler sonucu tıkanıklık sebebiyle oluşur. Bu durumda hastanın cerrahi yöntemlerle tedavi edilmesi gerekebilir. Tıkanıklık kaynaklı sperm hücresi olmayan erkeklere testis muayenesi yapılmaktadır. Bunun dışında hormon tetkikleri, ultrason ve tüp bebek tedavisiyle beraber genetik testler yapılabilir.

2. Tıkanıklığa bağlı olmayan azospemi:

Bu durumda, testislerde doğumsal bir kapalılık vardır. Kalıtsal bir sorundur. Bu grup azospermi hastaları için tedavi yöntemi yalnızca cerrahidir. Ardından tüp bebek tedavisiyle hasta çocuk sahibi olabilir.

Menisinde hiç sperm bulunmayan azospermi, günümüzde tüm erkeklerin %2’sinde mevcuttur. Erkek kısırlığının şiddetli olduğu durumlarda iki şekilde azospermi görülebilir.

• Bu sorunlardan ilkinde sperm üretimi vardır. Ancak üreme merkezinden dışarı atılamamaktadır. Azospermi hastalarının %40’ında bu problem mevcuttur.
• İkinci sorunda ise, sperm üretiminde problem vardır. Bu hasta grubu %60’lık bir oranı kapsar.

Azospermi nedenleri nedir?

• Pretestiküler faktörler:

Hormonal faktörler sebebiyle sperm üretimi bozulmuştur. Hormonal kaynaklı sebepler arasında en yaygın görülen durumdur. Pretestiküler faktörler daha nadir ortaya çıkmaktadır. Testislerde sperm üretiminden sorumlu olan FSH, LH ve testosteron hormonlarının üretimindeki problemlerden kaynaklı olarak meydana gelir.

• Testiküler faktörler:

Testislerde sperm üretiminden sorumlu olan faktörlerin bozulmasıyla ilgilidir. Testislerde doğuştan sorunlar olabilir. Ayrıca yaşanan enfeksiyonlar, geçirilmiş operasyonlar, kistler gibi sebeplerle de oluşabilmektedir. Şayet hasta kanser tedavisi sebebiyle radyoterapi, kemoterapi ve ilaç tedavisi almış ise sperm üretimi kalıcı olarak bozulabilir.

• Postestiküler nedenler:

Kanalların tıkanık olması ya da işlev bozuklukları; testisten üretilen spermin dış ortama ulaşmasına engelleyerek semende sperm bulunmamasına yani azospermiye yol açabilir.

Sperm üretim sorunları nelerdir?

Sperm üretim sorunlarında, alınan meni örneği içerisinde sperm hücresi bulunamaz. Bu durumda sperm üretimini gerçekleştiren hormonlarda problem olabilir. Hormonal faktörlerin dışında sperm üretim sorunlar:

• Cushing sendromu,
• Kriptorşidizm ya da inmemiş testis,
• Vasküler travmalar,
• Varikosel,
• Kemoterapi ve radyoterapi
• Kromozom hastalıkları
• Uyuşturucu madde kullanımı,
• Sigara kullanımı,
• Aşırı ısıya uzun süre maruz kalmak.

Tıkanıklığa bağlı azospermi nedenleri nelerdir?

• Vazektomi azospermiye yol açabilir. Sperm hücrelerin taşındığı kanalların bağlanması neticesinde meydana gelir.
• Genetik faktörler azospermiye yol açabilir.
• Cinsel hastalıklar arasında olan klamidya, bel soğukluğu gibi enfeksiyonlar tıkanmaya yol açabilir.

Azospermi belirtileri nelerdir?

Azospermi genellikle belirti vermemektedir. Yapılan sperm analizi sonucu tespit edilir. Azosperminin hasta tarafından fark edilebileceği bir belirti mevcut değildir.

Azospermi tedavisi nedir?

Hormon eksikliği sebebiyle meydana gelen azospermi sorunlarında; hormon tedavileri ile çözüm bulunabilmektedir. Ancak tıkanıklığa yol açan herhangi bir hastalık mevcut ise bu durumda cerrahi yollara başvurulabilir.

Azospermi hastalarından, gelişen teknoloji sayesinde sperm hücresi elde etmek mümkündür. Bu amaçla çeşitli yöntemler geliştirilmiştir. Bu sayede tüp bebek yöntemiyle bu hastaların çocuk sahibi olması mümkündür. Azospermi hastaları için; Mikro TESE yöntemi ve mikroenjeksiyon yöntemi kullanılabilir. Bu sayede tüp bebek tedavisiyle çocuk sahibi olma şansı muhafaza edilebilir.

Diğer tedavi teknikleri ise:

• MESA (mikroepididimal sperm aspirasyonu)
• PESA (Perkutan sperm aspirasyonu)
• TESA (Testiküler sperm aspirasyonu)
• TESE (Testiküler sperm ekstraksiyonu)
• MİKRODİSSEKSİYON TESE (microTESE)

Bu yöntemler arasında en yaygını ise; TESA, TESE ve Mikro TESE yöntemleridir.Non-obstrüktif azospermialarda tercih edilen yöntem mikroTESE ameliyatıdır.

Mikro TESE ameliyatı nedir?

Bu operasyonun yapılma amacı menide sperm hücresi bulunmamasıdır. Bu sebeple testislerden sperm hücresi elde etmek için örnek alınır. Testis, tek bir kesi ile açılır ve ardından alınan ufak doku örneği büyütülerek sperm üretiminin olduğu bölgeler tespit edilir. Ardından bu bölgelerden alınan spermlerle mikroenjeksiyon yöntemi ile çocuk sahibi olunabilir. Mikroskop altında yapılan mikro cerrahi yöntemin diğer bir avantajı testis dokusunu çevreleyen kapsüldeki damar yapısının görülerek, testisi besleyen damarlara zarar vermeden kesi yapılmasıdır.

Mikro TESE yöntemi genel ya da lokal anestezi altında yapılmaktadır. Operasyondan sonra anestezinin etkisi geçene kadar hasta kontrol altında yapılır. Hastanın operasyon sonrası evine giderken araç kullanmaması önerilir. Operasyondan sonra hastaların 15 gün kadar cinsel ilişkide bulunması yasaktır.